Terschelling, Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog zijn de eerste vier gemeenten van Nederland waar alle bewoners – jong en oud – eind mei hun eerste prik tegen corona kunnen hebben gekregen. Deze unieke vaccinatie op locatie wordt verzorgd door een prikteam van GGD Fryslân en de huisartsen op de eilanden.

©GGD Fryslan
Nils van Mourik is kwartiermaker van GGD Fryslân en verantwoordelijk voor de vaccinatiecampagne. Hij vertelt hoe deze campagne op de Friese Waddeneilanden tot stand komt.
Waarom krijgen bewoners van de Friese Waddeneilanden vaccinatie op locatie?
“Sinds februari vaccineren we op de Friese Waddeneilanden in de eerste plaats om de reistijd te beperken. Voor een vaccinatie op het vasteland zouden eilanders al gauw uren onderweg zijn. Vooral in het begin van het jaar, toen er in Nederland een stuk minder priklocaties waren.
Ten tweede trekken in het voorjaar veel mensen naar de Wadden. Er kunnen dan ineens tien keer meer mensen op de eilanden zijn. Een potentieel risico op verspreiding van het coronavirus zolang de vaccinatiecampagne in Nederland nog loopt. Daarom is een hoge vaccinatiegraad onder de eilanders belangrijk. Die bereik je alleen door vaccineren dichtbij te brengen.”
Dus echt álle eilanders?
“Iedereen van 18 en ouder die op een van de Friese Waddeneilanden woont kan eind mei in elk geval de eerste prik hebben gekregen. We hebben het inenten in kleinere campagnes verdeeld. Tijdens de eerste twee rondes konden de zestigplussers en zorgmedewerkers een prik komen halen. De derde ronde, die net is afgerond, is voor de rest: iedereen tussen 18 en zestig die een coronavaccin wil. Eind juni kan men de tweede prik halen. Dus alle bewoners van Terschelling, Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog. Bewoners van Texel vallen onder het vaccinatieprogramma van de GGD Holland Noorden.”
Hoe bereiken jullie deze mijlpaal?
“De uitdaging zit vooral in de logistiek: beschikbare vaccins worden dagelijks ontdooid vanuit Oss over het land verspreid. Eenmaal op het eiland moeten ze optimaal ingezet worden. Hoewel de vaccins van Pfizer die we gebruiken iets langer houdbaar zijn gebleken, willen we natuurlijk niets verspillen. Iedereen wordt dus op één plek, dichtbij, opgeroepen. Vaccins mogen ook maar een beperkt aantal uren onderweg zijn, dus wat over is kan meestal niet terug naar het vasteland. Daarom lukt deze operatie alleen dankzij de intensieve samenwerking tussen de GGD, huisartsen, gemeentes, rederijen, reddingsmaatschappijen en andere partijen. Echte ‘Mienskip’, zoals we dat in het Fries zeggen.
Krijgen de Friese Waddeneilanden voorrang?
“Nee, sommige groepen zijn later gevaccineerd dan dezelfde groepen op de wal. Denk aan kwetsbaren, zestigplussers en negentigplussers. Uiteraard blijven we zo dicht mogelijk bij de landelijke vaccinatiestrategie en -planning van het ministerie van VWS. Daar wordt heel zorgvuldig gekeken wie wanneer aan de beurt is.”
Kunnen bezoekers van de eilanden daar ook een coronaprik halen?
“Nee, alleen bewoners van de Friese Waddeneilanden krijgen een uitnodiging toegestuurd. Zij kunnen bellen voor een afspraak. Mochten zij hun afspraak om en of andere reden missen, dan moeten ze naar het vasteland voor hun coronaprik.”
Hoe is de animo voor coronavaccinatie onder de eilanders?
“De eilanders zijn enthousiast. De vaccinatiebereidheid is hoog: zo’n 80% van hen gaf aan het vaccin te willen. Op Schiermonnikoog heeft inmiddels 40 procent van de inwoners twee inentingen gehad. Op Ameland, Terschelling en Vlieland is dit tussen de 25 en 30 procent. Met de laatste ronde zullen deze percentages uiteindelijk hoger uitvallen. Daarmee kunnen de Friese Waddeneilanden zich scharen bij landen met een vroege, hoge vaccinatiegraad, zoals de VS, het VK en Israël. Een mooi resultaat van een unieke campagne.”